Yumurtalık kisti nedir? Nasıl tedavi edilir?
Yumurtalık kistleri, yumurtalıklarda meydana gelen sıvı dolu veya katı yapıdaki keseciklerdir. Yumurtalık kistlerinin nedenleri çok çeşitli olabilir ve birçok farklı türü vardır.
İşte yaygın nedenler ve yumurtalık kistlerinin bazı türleri:
- Fonksiyonel Kistler: En yaygın yumurtalık kistleri, adet döngüsünün bir parçası olarak normal olarak oluşan fonksiyonel kistlerdir. Bu kistler, yumurtalıklardan birinin bir folikülün veya yumurta kesesinin (follikül) olgunlaşamayıp sıvı ile dolması sonucu oluşur. Bu tür kistler genellikle kendiliğinden kaybolur ve nadiren tedavi gerektirir.
- Polikistik Over Sendromu (PKOS): PKOS, yumurtalıklarda çok sayıda küçük kistin oluştuğu bir durumu ifade eder. PKOS, hormonal dengesizliklerle ilişkilendirilir ve adet düzensizlikleri, infertilite ve diğer semptomlara neden olabilir.
- Endometriozis: Endometriozis, rahim içi zarının rahim dışında büyüdüğü bir durumdur ve bu lezyonlar yumurtalıklarda kistlere yol açabilir.
- Dermoid Kistler: Dermoid kistler, yumurtalıklarda farklı tipteki hücrelerin yer aldığı genellikle iyi huylu kistlerdir. Bu kistler sıklıkla saç, diş veya yağ hücreleri içerir.
- Kistadenomlar: Kistadenomlar, yumurtalıkların yüzey tabakalarında gelişen, sıvı veya mukus ile dolu kistlerdir. Bunlar genellikle iyi huylu olurlar, ancak bazen büyüyebilirler.
Yumurtalık kistleri, çoğu zaman hiçbir semptoma yol açmaz ve rastlantısal olarak başka bir tıbbi durum veya muayene sırasında teşhis edilirler. Semptomlar ortaya çıkarsa, bunlar şunları içerebilir: pelvik ağrı, adet düzensizlikleri, cinsel ilişki sırasında ağrı ve idrar yolu semptomları.
Yumurtalık kistleri tedavi edilmesi gereken ciddi bir sağlık sorunu oluşturmadıkları sürece, izlemek ve beklemek genellikle bir seçenektir.
Tedavi gerektiren durumlar şunları içerebilir:
- Kistin büyümesi veya sabitlenmesi
- Şiddetli ağrı veya rahatsızlık
- Kistin kanaması veya patlaması
- Kistin kötü huylu olma riski (örneğin, hızla büyüyorsa)
Tedavi seçenekleri, kistin türüne ve şiddetine bağlı olarak cerrahi müdahale veya ilaçları içerebilir. Cerrahi müdahalede yapılması gerektiğinde laparoskopi ilk seçenektir. Yumurtalık kistlerinin tedavisine yönelik en uygun yaklaşım, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından belirlenmelidir. Herhangi bir semptom veya endişeniz varsa, tıbbi yardım almanız önemlidir.