Çikolata kisti nedir? Nasıl tedavi edilir?
Çikolata kisti, tıbbi terimi "endometriyoma" olarak da bilinen endometriozis lezyonlarının bir türüdür. Endometriozis, rahim iç zarının (endometrium) dışında büyüdüğü bir hastalıktır. Çikolata kistleri, rahmin iç duvarındaki endometrium dediğimiz dokunun yumurtalık üzerine yerleşip büyümesiyle oluşur. Bu kistler içerisinde de her adet döngüsü ile kanama birikir ve bu kistler delindiğinde içinden kahverengi veya siyaha yakın çikolata özünü andıran bir içerik boşalır. Bu nedenle de "çikolata kisti" olarak da adlandırılır.
Çikolata kistleri, pelvik bölgede ağrı, adet sırasında artan ağrı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve kısırlık gibi semptomlara neden olabilir. Çikolata kistlerinin tanısı genellikle jinekolojik muayene, ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve bazen laparoskopi gibi yöntemlerle konur.
Çikolata kisti tedavisi, semptomların şiddetine ve hastanın yaşına, sağlık durumuna ve hamilelik isteğine bağlı olarak değişebilir.
Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Ağrıyı Hafifletici İlaçlar: Ağrıyı kontrol altına almak için ağrı kesiciler ve anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- Hormonal Tedavi: Hormonal tedaviler, çikolata kistlerinin büyümesini kontrol altına alabilir ve semptomları hafifletebilir. Bu tedavi seçenekleri arasında doğum kontrol hapları, hormonlu rahim içi araçlar, GnRH agonistleri ve progestinler yer alır.
- Cerrahi Müdahale: Büyük veya ağrılı çikolata kistleri cerrahi olarak çıkarılabilir. Laparoskopi ile kistin çıkarılması sıkça kullanılan bir yöntemdir. Cerrahi müdahale sırasında doktor, endometriozis lezyonlarını ve skar dokusunu da inceleyebilir ve düzeltebilir.
- Fertilite Tedavileri: Çikolata kistleri nedeniyle kısırlık sorunu yaşayan kişiler, doğurganlık tedavilerini düşünebilirler. Bu, in vitro fertilizasyon (IVF) gibi yöntemleri içerebilir.
Çikolata kisti tedavisi, hastanın özgün durumuna ve semptomlarına bağlı olarak uyarlanmalıdır. Tedavi planı, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından belirlenmelidir. Ayrıca, tedavi sonrası takip kontrolleri de önemlidir, çünkü çikolata kistlerinin yeniden oluşma riski vardır.